Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych
Ustawa o ZFŚS nie wprowadza insytytucji komisji socjalnej, jednocześnie za gospodarowanie i administrowanie funduszem czyni odpowiedzalnym dyrektora placówki.
Administrowanie funduszem obejmuje m. in.: zapewnienie właściwej obsługi kadrowej, technicznej i finansowej funduszu oraz ponoszenie odpowiedzialności za przestrzeganie obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa. Z punktu formalno – prawnego środki funduszu należą do pracodawcy, nie może on jednak swobodnie nimi dysponować – muszą one być przeznaczone na finansowanie działalności socjalnej.
Jedynym, opisanym w ustawie, kryterium przyznawania świadczeń z funduszu jest kryterium socjalne, czyli sytuacja życiowa, materialna i rodzinna uprawnionego.
Stąd należy wywieść, że pomoc socjalna ma być skierowana do tych pracowników, którzy znajdują się w trudnej sytuacji materialnej i rodzinnej, czyli dostęp do pomocy w pierwszej kolejności i w największym wymiarze powinny mieć przede wszystkim te osoby, których poziom życia jest relatywnie niższy od poziomu życia innych uprawnionych do korzystania z funduszu u danego pracodawcy.
Przyznawanie świadczeń odbywa się po przeprowadzeniu indywidualnej kwalifikacji wniosków osób uprawnionych. Oznacza to, że prawo ubiegania się o świadczenia z funduszu przysługuje wszystkim osobom uprawnionym, ale pomoc uzyskuje osoba spełniająca kryteria, a więc w świetle przyjętego regulaminu najbardziej potrzebująca.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o ZFŚS do korzystania z funduszu uprawnieni są:
- Pracownicy, a więc osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę, powołania, mianowania niezależnie od wymiaru czasu pracy – jeżeli pracownik zatrudniony jest u więcej niż jednego pracodawcy, to osoba ta będzie uprawniona do korzystania z funduszu u każdego ze swoich pracodawców;
- Członkowie rodzin wyżej wymienionych pracowników; Ustawodawca nie sprecyzował, jakie osoby należy uznać za członków rodziny – każdy pracodawca może w regulaminie sprecyzować, jakie konkretnie osoby uznaje za uprawnione do korzystania ze środków funduszu.
- Pracownicy przebywający na urlopach wychowawczych;
- Emeryci i renciści – byli pracownicy zakładu i członkowie ich rodzin; UWAGA - na terenie Gdyni ta kategoria uprawnionych posiada własny, wydzielony fundusz
- Inne osoby, którym pracodawca przyznał w regulaminie funduszu prawo do korzystania ze świadczeń socjalnych – do grona osób uprawnionych może należeć każda osoba, którą zakład pracy uprawni do korzystania ze środków funduszu, niezależnie od jej powiązań z zakładem pracy;
